CEVİZ...

CEVİZ PROJELERİ

Ali Ekber YILDIRIM

Uzun yıllar hobi olarak görülen ceviz yetiştiriciliğinin  ekonomik değeri nihayet anlaşılmaya başlandı.
Ceviz üretimi şimdilerde daha bilinçli yapılıyor. Buna paralel olarak ceviz fidancılığında da büyük aşamalar kaydedildi. Yılda ortalama 2 milyon adet ceviz fidanı satılıyor. Ülkenin her yerinde ceviz üretimi için projeler geliştiriliyor. Bu projeler bilimsel çalışmalarla destekleniyor. Devlet tarafından da yeterli desteği görürse Türkiye, yakın zamanda ceviz ithalatçısı olmaktan çıkarak ihracatçı konuma geçebilir.
En büyük projelerden birisi, “Türkiye Ceviz Yetiştiriciliğini Geliştirme Entegre Projesi”si Gaziosmanpaşa Üniversitesi Öğretim Üyesi ve ceviz konusunda Türkiye’nin sayılı uzmanlarından Prof. Dr. Yaşar Akça tarafından yürütülüyor. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından desteklenen, 7 üniversite ve 4 araştırma enstitüsünün de yer aldığı  projenin bütçesi 1 milyon.414 bin TL.  Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, bu proje ile ceviz üretimini 100 bin ton artırmayı  hedefliyor. 

Ceviz konusunda bizi en çok heyecanlandıran projelerden birisi de Hakkari’de gerçekleştiriliyor. Hakkari Valisi Ayhan Nasuhbeyoğlu ve Prof. Dr. Yaşar Akça’nın çabaları ile iki yılda Hakkari’ye 57 bin ceviz fidanı dikildi. Hedefleri, Zap vadisinde ceviz ormanları oluşturarak Hakkari’de yaşayanlara yeni bir iş ve aş sağlamak.
Bir başka önemli projeyi ise Çorlu Ticaret ve Sanayi Odası yürütüyor. Oda Başkanı Tarkan Ersin ve çalışma arkadaşları  Çorlu ile cevizi özdeşleştirmek ve marka yaratmak için yoğun çaba gösteriyor.
Avrupa Birliği desteği ile Şebinkarahisar’da yürütülen organik ceviz üretim projesi ve daha birçok çalışma var.
Trakya’dan Hakkari’ye ülkenin her yerinde ceviz üretimine bir yönelme var. Bu yönelmenin katma değer yaratması için konunun uzmanı Prof. Dr. Yaşar Akça çok önemli bir uyarı yapıyor: 

“Ekolojik koşullara adaptasyon özelliği yüksek, verimli ve kaliteli ürün veren dış satıma uygun çeşitlerle kapama ceviz bahçeleri kurulmalı.”
Ceviz üretmek için 1 dekar alana 15-20 adet ceviz fidanı dikilebiliyor. Beş yılda ağaç başına ortalama 10 kilogram ceviz alınabiliyor. 10 yıldan sonra verim 25-30 kilograma ulaşıyor. 5 dekar ceviz bahçesi olan bir üretici 50 ağaçtan yılda 2.5 ton kabuklu ceviz alabilir ve bunun karşılığı 12 bin 500 TL civarında gelir elde edebilir.
Ceviz üretimine yönelik yatırımlar üretim verilerine de yansıyor. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre ceviz üretimi 2006′da 129 bin 614  ton olarak gerçekleşti. 2007 üretim tahmini ise 185 bin 620 ton. Üretimde yüzde 42 oranında bir artış görülüyor. Bu rakamlar abartılı görünse de ceviz üretimine olan ilginin boyutunu gösteriyor.